คนไทยต้องรอดจากวิกฤติ Super Aged Society "Life Fest 40+ รู้ก่อน ดีกว่า" เผย 5 สัญญาณเสี่ยงเตือนคนไทย "ไร้อิสระ" พร้อมเปิดเทศกาลรวม "How to" เตรียมความพร้อมสู่ชีวิตที่เป็นอิสระ

          ประเทศไทยกำลังก้าวสู่ สังคมสูงวัยระดับสุดยอด (Super Aged Society) เต็มรูปแบบในไม่กี่ปีข้างหน้า โดยปัจจุบัน ประเทศไทยมีผู้สูงวัย หรือคนอายุมากกว่า 60 ปี เกิน 20% ขณะเดียวกัน ครัวเรือนไทยมีภาวะหนี้สินสูงที่สุดในรอบ 4 ปี แบกหนี้เฉลี่ยครอบครัวละ 740,596 บาท อีกทั้งปัญหาโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่เกิดกับวัย 40+ ไปจนถึงผู้สูงอายุ และปัญหาล้มที่บ้านของผู้สูงอายุ ที่สูงถึง 82.9% รวมทั้งสัดส่วนผู้สูงวัยที่ตกเป็นเหยื่อออนไลน์ก็พุ่งขึ้นถึง 23.12% ทั้งหมดนี้คือแรงกดดันที่ทำให้ “อิสระ” ของคนทุกวัยถูกบีบไปพร้อมกัน

          ด้วยเหตุนี้ The Cloud, Superjeew Event, AIS Academy, centralwOrld และ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จึงร่วมกันขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงด้วยการชวนคนไทยทุกวัย ทั้งวัย 40+ และยังไม่ 40 มาเตรียมความพร้อมสู่ชีวิตที่มีอิสระผ่านงาน “Life Fest 40+ รู้ก่อน ดีกว่า” เทศกาลรวม How to เพื่อเตรียมความพร้อม
สำหรับการวางแผนเพื่อชีวิตที่เป็นอิสระสำหรับคนทุกวัย ด้วยความรู้ทั้ง 5 ด้าน ผ่านเวทีเสวนา เวิร์กช็อป และโซนกิจกรรมลงมือทำจริง วันที่ 17–19 ตุลาคม 2568 ที่ centralwOrld PULSE ชั้น 7 (เข้าฟรี)

           วิวัฒน์ วงศ์ภัทรฐิติ กรรมการบริหาร บริษัท ซูเปอร์จิ๋ว อีเวนต์ จำกัด กล่าวว่า “สิ่งที่น่ากลัวของสังคมสูงวัย ไม่ใช่จำนวนของผู้สูงอายุ แต่คือการที่ชีวิตของคนในครอบครัวกำลังจะไร้อิสระไปพร้อมกัน โดย ไทยกำลังเข้าสู่ Super Aged Society ในอีกไม่เกิน 10 ปี ข้อมูล สสช. ปี 2567 ชี้ว่าตอนนี้ประเทศไทยมีผู้สูงอายุ 60 ขึ้นไป เพิ่มขึ้นคิดเป็น 20% ของประชากร หรือสูงถึง 1 ใน 5 ของประเทศ และ อัตราส่วนเกื้อหนุนลดเหลือราว 3.2 คนทำงานต่อผู้สูงวัย 1 คน หมายถึง รายได้ เวลา และ พลังของครอบครัวคนไทย ต้องถูกเฉลี่ยไปกับภาระดูแลมากขึ้นในจังหวะเดียวกับที่ความเปราะบางทางเศรษฐกิจและสุขภาพขยายตัว ผลลัพธ์คือ “อิสระ” ของคนทุกวัยถูกบีบไปพร้อมกัน นอกจากนี้ยังมีปัญหาด้านอื่นๆ ในสังคมที่รุนแรงและพร้อมจะพรากอิสระไปจากคนไทยได้อย่างง่ายดาย

ปัญหา 5 ข้อ ที่ทำให้ชีวิตของคนไทยไร้อิสระ

1. ปัญหาหนี้สิน

           ข้อมูลจาก ศูนย์พยากรณ์เศรษฐกิจและธุรกิจ ม.หอการค้าไทย ปี 2568 พบว่า กว่า 95% ของครัวเรือนยังมีหนี้ และ หนี้เฉลี่ย 740,596 บาท/ครัวเรือน สูงสุดรอบ 4 ปี ขณะเดียวกัน ข้อมูลจาก สสช. ชี้ส่วนใหญ่ผู้สูงอายุมีรายได้หลักจากลูกหลาน 35.7% รองลงมาคือมาจากการทำงาน 33.9% โดยผู้สูงอายุที่ยังต้องทำงานมีถึง 5.26 ล้านคน หรือ 37.2% แสดงให้เห็นถึงเหตุจำเป็นที่อาจทำให้ผู้สูงอายุหยุดทำงานไม่ได้ รวมถึงในวันที่ทำงานไม่ไหว หรือ ไม่มีตลาดแรงงานรองรับ หนี้สินทั้งหมด รวมถึงค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงดูก็จะตกมาถึงลูกหลานวัยทำงาน

2. ปัญหาสุขภาพ

          ข้อมูลจากกรมควบคุมโรค เผย ไทยมี “ผู้ป่วยความดัน” ราว 14 ล้านคน แต่ขึ้นทะเบียนรักษาเพียง 7 ล้านคน อีกทั้งคนไทยป่วยเบาหวานราว 6.5 ล้านคน*** หรือประมาณ 1 ใน 10 และจำนวนผู้ไม่รู้สถานะอีกจำนวนมาก ซึ่งโรคในหมวด NCDs เหล่านี้เป็นฐานความเสี่ยงใหญ่ของวัย 40+ ที่จะลากยาวถึงวัยสูงอายุ ทั้งต้นทุนรักษาค่อนข้างสูงและทอนคุณภาพชีวิตครัวเรือน

3. ปัญหาด้านจิตใจ

          ข้อมูลจาก WHO ระบุว่าอย่างน้อย 1 ใน 4” ของผู้สูงอายุเผชิญภาวะ “social isolation” ในขณะที่ข้อมูลจาก สสช. ชี้ว่า ผู้สูงอายุไทยอาศัยอยู่เพียงลำพังสูงถึง 12.9% หรือ ผู้สูงอายุกว่า 1.7 ล้านคน* จากผู้สูงอายุทั้งหมด 14 ล้านคน ซึ่งปัญหาเหล่านี้อาจกัดกินใจผู้สูงวัยจนพัฒนาไปสู่ภาวะซึมเศร้าโดยไม่รู้ตัว อีกทั้งยังเสี่ยงต่อการหกล้มในบ้านโดยไม่มีใครช่วยเหลือ และการเจ็บป่วยโดยไม่มีผู้ดูแล ทำให้โอกาสในการเสียชีวิตเพิ่มมากขึ้น

4. ปัญหาเรื่องที่อยู่อาศัย

           สถิติจาก สสช. มีผู้สูงอายุหกล้มที่บ้านสูงถึง 82.9% แบ่งเป็นบริเวณบ้าน 50.5% และ ภายในบ้าน 32.4% สอดคล้องข้อมูลจากกรมควบคุมโรค ชี้ 1 ใน 3 ของผู้สูงอายุ หกล้มทุกปี และ ต้องเข้าพักรับการรักษาในโรงพยาบาลกว่า 165,000 คนบาดเจ็บรุนแรงถึงขั้นกระดูกสะโพกหักกว่า 40,000 รายต่อปี โดย 17% ของผู้ที่กระดูกสะโพกหัก จะเสียชีวิตภายใน 1 ปี นี่ชี้ให้เห็นถึงปัญหาการออกแบบที่อยู่อาศัยที่ไม่เป็นมิตรกับผู้สูงวัย

5. ปัญหามิจฉาชีพออนไลน์

          ผู้สูงวัยตกเป็นเหยื่อมิจฉาชีพออนไลน์ เพิ่มขึ้นจาก 16% ในปี 2564 เป็น 23.12% ในปี 2567** โดยแบ่งเป็น หลอกให้ซื้อสินค้าคุณภาพไม่สมราคา 73% หลอกให้ทำบุญ 39% หลอกลวงให้เปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคล 18% สาเหตุเกิดจากการขาดทักษะตรวจสอบข้อมูลก่อนตัดสินใจ และขาดการไตร่ตรองก่อนเชื่อหรือแชร์ ส่งผลให้ต้องสูญเสียทรัพย์สิน กระทบต่อสุขภาพกาย สุขภาพจิต และความมั่นคงในการใช้ชีวิต โดยคดีอาชญากรรมทางเทคโนโลยีเป็นปัญหาใหญ่
ของประเทศ โดยสถิติจากสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ตั้งแต่วันที่ 1 มี.ค. 2565 - 31 ธ.ค. 2567
มีคดีออนไลน์ 773,118 คดี รวมมูลค่าความเสียหาย 79,569,412,608 บาท ดังนั้นถึงเวลาที่ต้องอัพเกรดผู้สูงวัยให้รู้เท่าทันมิจฉาชีพ

           เพราะชีวิตที่มีอิสระ คือเป้าหมายของทุกคน ดังนั้นทุกภาคส่วนต้องร่วมกันเพื่อแก้ปัญหาของสังคมสูงวัย และ ทำให้คนในครอบครัว ทุกเพศ ทุกวัย มีชีวิตที่เป็นอิสระไปพร้อมกัน

           สุพัฒนุช สอนดำริห์ ผู้อำนวยการอาวุโส สำนักสื่อสารการตลาดเพื่อสังคม สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวว่า “เราให้ความสำคัญกับประเด็น Ageing Society โดยในปีนี้ได้เปิดตัวโปรเจกต์ ‘สูงวัยให้พร้อมต้องเตรียมตัวก่อน 40’ ซึ่งกลุ่มเป้าหมายหลักที่เราต้องการสื่อสารคือวัย 40+ งานนี้จึงเป็นส่วนหนึ่งในการขับเคลื่อนสังคมของเรา ผ่านองค์ความรู้ด้านสุขภาพ เพื่อหวังให้คนวัย 40+ เตรียมตัว และหันมาดูแลตัวเองเพื่อรับมือได้ทัน ทั้งเรื่องระบบเผาผลาญ มวลกล้ามเนื้อ มวลกระดูก จะเริ่มทำงานลดลง หรือ เสื่อมลงอย่างรวดเร็ว หากไม่รีบดูแลตัวเองด้วยการออกกำลังกาย และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์แต่เนิ่นๆ

           กานติมา เลอเลิศยุติธรรม รองประธานเจ้าหน้าที่บริหาร ด้านธุรกิจองค์กร บริษัท แอดวานซ์ อินโฟร์ เซอร์วิส จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า “ในวันที่ประเทศไทยกำลังเข้าสู่ Super Aged Society ความรู้และทักษะดิจิทัลคือหนึ่งในเครื่องมือสำคัญที่จะทำให้คนรุ่น 40+ มีอิสระในการใช้ชีวิตอย่างมั่นใจ AIS เดินหน้าขยายโครงการ AIS Academy for Thais เพื่อพัฒนาทักษะดิจิทัลให้คนไทยทุกวัย พร้อมรับมือกับโลกที่เปลี่ยนไปได้อย่างปลอดภัย”

           สุนีย์ ศรีสง่าตระกูลเลิศ รองปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กล่าวว่า “เนื่องจากประเทศไทยกำลังเผชิญสถานการณ์มีเด็กเกิดใหม่น้อยที่สุดในรอบ 70 ปี หรือมีการตายมากกว่าเกิด ซึ่งเป็นการเร่งให้สังคมเข้าสู่สังคมสูงวัยระดับสุดยอดไวมากขึ้น สถานการณ์นี้นำไปสู่ความท้าทาย ทั้งด้านรายได้และรายจ่าย ซึ่งส่งผลกับคุณภาพชีวิตของคนในครอบครัว เนื่องจากผู้สูงอายุส่วนใหญ่ยังพึ่งพารายได้จากผู้อื่นเป็นหลัก ไม่ว่าจะเป็นครอบครัวหรือภาครัฐ ซึ่งอาจไม่เพียงพอต่อการดำรงชีพ จึงควรมีมาตรการกระตุ้นหรือสนับสนุนให้ผู้สูงวัยมีรายได้จากการทำงานหรือเงินออมเพิ่มขึ้น ซึ่งความท้าทายนี้จำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากภาคเอกชน และ ทุกภาคส่วนมาช่วย ดังนั้น งาน Life Fest 40+ รู้ก่อนดีกว่า จึงเป็นเวทีต้นแบบ ที่ช่วยเชื่อมโยงความรู้ ทั้ง 5 มิติ และเชื่อมโยงความร่วมมือของทุกภาคส่วน ร่วมถึงประชาชน ให้เข้าใจ มีความรู้ และตระหนักรู้ถึงปัญหานี้”

          ช้างน้อย กุญชร ณ อยุธยา กรรมการผู้จัดการ บริษัท คลาวด์แอนด์กราวนด์ จำกัด กล่าวว่า “ชีวิตที่เป็นอิสระคือเป้าหมายของทุกคน แต่หลายคนยังไม่รู้ว่าจะเริ่มต้นอย่างไร หรือคิดว่าเป็นเรื่องไกลตัวจนไม่ทันได้เตรียมตัว ซึ่งไม่เพียงส่งผลต่อชีวิตตัวเอง แต่ยังกระทบต่อสังคม อีกทั้งเราเชื่อว่าความเป็นอิสระไม่ได้เกิดขึ้นเอง แต่ต้องมี “ความรู้” ที่ถูกต้องและเริ่มตั้งแต่วันนี้ไม่ว่าเราจะอายุเท่าไร พวกเราจึงร่วมมือกันเพื่อสร้างชีวิตที่เป็นอิสระให้คนในสังคมผ่านงาน Life Fest 40+ รู้ก่อน ดีกว่า ตลอด 3 วัน พร้อมกิจกรรมต่างๆ ที่น่าสนใจอีกมากมาย”

Life Fest 40+ รู้ก่อน ดีกว่า เทศกาลรวม How to สำหรับการเตรียมความพร้อม เพื่อวางแผนชีวิตอิสระกับคนทุกวัยทั้ง 5 ด้าน

           ด้านการเงิน (Wealth+) วางแผนการเงินอย่างชาญฉลาด ปลดภาระหนี้สิน สร้างความมั่นคงระยะยาว ด้านสุขภาพ (Health+) บาลานซ์สุขภาพแบบองค์รวม ทั้งการกิน การออกกำลังกาย พร้อมรับการเปลี่ยนแปลงของร่างกายในทุกช่วงวัย ด้านจิตใจ (Mind+) ยกระดับสุขภาพจิตใจ สร้างสมดุลชีวิต ดูแลความสัมพันธ์ และความสุขที่ยั่งยืน ด้านไลฟ์สไตล์ (Living+) ปรับไลฟ์สไตล์และที่อยู่อาศัย เปิดมุมมองชีวิตใหม่ เพิ่มคุณภาพชีวิตในทุกมิติ และการเป็น Active citizen และด้านเทคโนโลยี (Digital+) ก้าวทันเทคโนโลยี พัฒนาตนเองสู่การเป็นพลเมืองยุคดิจิทัล ใช้นวัตกรรมอย่างชาญฉลาดและปลอดภัย

ไฮไลต์ในงานที่ห้ามพลาด

           ● เวทีเสวนา รู้ก่อน ยังทัน โดยผู้เชี่ยวชาญในด้านต่างๆ กว่า 50 คน อาทิ ดร.วิทย์ สิทธิเวคิน, ผศ.ดร.กฤตินี เพิ่มทรัพย์, อู๋ Spin9, เอ๋ นิ้วกลม, Money Coach จักรพงษ์ เมษพันธุ์, โตมร ศุขปรีชา, ดร.วิทย์ สิทธิเวคิน, ศิลา พีรวัฑฒึก (พ่อมดติ๊กต็อก), ศรัณย์ แบ่งกุศลจิต (การตลาดการเตลิด), เชฟทักษ์,พญ.พิยะดา หาชัยภูมิ และอีกมากมาย

           ● BOOTH SOLUTIONS บูทสินค้าและบริการตอบโจทย์ชีวิตทั้ง 5 ด้าน รวมกว่า 40 บูท อาทิ เช่น มูลนิธิเพื่อการปฏิรูปสิทธิลูกหนี้ องค์กรที่ให้ความรู้ สร้างเครือข่าย และฝึกอบรม "หมอหนี้" หรือผู้ให้คำปรึกษาด้านหนี้ เพื่อช่วยเหลือประชาชนที่ประสบปัญหาหนี้สิน หรือ มาเรียนรู้การออกแบบรวมถึงติดตั้งอุปกรณ์ในบ้านให้เหมาะกับผู้สูงวัย จาก KASETSART UNIVERSAL DESIGN CENTER และ วินรีแฮบสหคลินิก และ คลินิกกายภาพบำบัด ตรวจประเมินอาการเบื้องต้นโดยแพทย์เฉพาะทาง และ นักกายภาพบำบัด เพื่อการดูแลตัวเองง่ายๆ

           ● โซนร้านอาหารเปลี่ยนชีวิต ที่เปรียบได้กับคู่มือการกินดีด้วยคำแนะนำในการกินเพื่อมีชีวิตที่ยั่งยืน ที่คัดสรรมาแล้วว่าเป็นอาหารที่ทั้งดีทั้งอร่อยทั้งหมด 14 ร้าน เช่น หวานนวลสตูดิโอ ขนมไทยที่ทำด้วยใจ หวานพอดี เน้นวัตถุดิบธรรมชาติ ทำสดใหม่ เพื่อให้มีความสุขในทุกคำที่ตัก มีฤทธิ์ อาหารที่มีฤทธิ์ดี ทั้งต่อกายและต่อใจ เช่น มีฤทธิ์ เมี่ยงปลาทูซอสสไปซีนัตโตะ ใช้ปลาทูไทยอุดมโอเมกา 3 ผักและสมุนไพรหลากชนิด ทานคู่กับน้ำยำที่เปลี่ยนจากปลาร้าเป็นนัตโตะ ดีต่อหลอดเลือดและหัวใจ Stockholmebkk Sober Bar & Non-Alc Bottleshop วัฒนธรรมการดื่มแบบใหม่ สำหรับสาย sober curious รสจริงจังเทียบค็อกเทล/ไวน์อัลเทอร์เนทีฟไร้แอลกอฮอล์ ไม่หวานน้ำผลไม้ สนุก เข้าสังคมได้โดยไม่ต้องพึ่งแอล

           ● Life Exhibition นิทรรศการที่จะชวนคิดทบทวน สิ่งที่ควร ‘รู้ก่อน ดีกว่า’ ในชีวิต โดยเล่าเรื่องผ่านเรื่องราวของชีวิตประจำวันที่เราใช้ไปแบบไม่รู้หรือไม่ได้สังเกตเห็น และชวนทุกคนมาหาคำตอบ

           ● Piano & Life Mini Concert มินิคอนเสิร์ตจาก ของ โต๋-ศักดิ์สิทธิ์ และ ปุ๊-อัญชลี บทเพลงที่ไม่ได้ให้แค่ความสุข แต่ยังบอกเล่า “เรื่องราวของชีวิต” ที่เล่นจากหัวใจ

           ● พิเศษ! LIFE QUESTION CARDS ชุดคำถาม-คำตอบ ที่ช่วยพาคุณออกแบบชีวิตอิสระ 5 ด้าน ฟรี 1,000 ชุด/วัน (1 คน 1 ชุด) สำหรับคนที่มาถึงก่อน

           พบกันที่งาน Life Fest 40+: รู้ก่อน ดีกว่า ในวันที่ 17–19 ตุลาคม 2568 เวลา 10.30 –20.00 น. ณ centralwOrld PULSE ชั้น 7 ศูนย์การค้าเซ็นทรัลเวิลด์ เข้างานฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย ลงทะเบียนร่วมงานได้ที่ https://lifefest.in.th/register/ ติดตามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ Facebook : Life Fest

* ข้อมูลจากสำนักงานสถิติแห่งชาติ กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม
** ข้อมูลจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
*** ข้อมูลจากกระทรวงสาธารณสุข